Eerste Venus bounce met de Dwingeloo telescoop

Op 22 maart 2025 hebben we de Dwingeloo telescoop voor het eerst gebruikt om een radiosignaal tegen het oppervlak van Venus te kaatsen. Op dat moment was Venus op het dichtste punt bij aarde, met ca. 42 miljoen kilometer.

‘Earth-Venus-Earth’ (EVE) reflecties zijn in de jaren ’60 en ’70 gebruikt om radar-beelden van Venus te maken. Meer recent zijn in 2012 de Arecibo-telescoop en de Green Bank Telescoop gebruikt om een gedetailleerde kaart van Venus te maken. De eerste, en tot nu toe enige, amateur-EVE-verbinding werd in 2009 gemaakt door AMSAT-DL met de 20 meter telescoop van de Sternwarte Bochum.

We hebben met de Dwingeloo telescoop tonen van 278 seconden lang gestuurd op de frequentie 1299.5 MHz. Aangezien de licht-reistijd naar Venus en terug ongeveer 280 seconden was, konden we daarna de reflectie van ons eigen signaal horen. We hebben deze cyclus vier keer herhaald.

Terwijl Dwingeloo z’n eigen echo ontving, werden met de Stockert radio telescoop, bediend door Astropeiler Stockert e.V., ook de Venus-echo’s van het signaal uit Dwingeloo ontvangen. De echo’s ontvangen in Stockert waren iets sterker dan die in Dwingeloo, doordat de ontvangstketen in Stockert iets gevoeliger is.

Een eerste analyse laat een detectie zien van 5.4 sigma voor Dwingeloo-Venus-Dwingeloo, een detectie van 8.5 sigma voor Dwingeloo-Venus-Stockert, en een detectie van 9.2 sigma bij het gecombeerde signaal van Dwingeloo en Stockert.

We waren van plan om ook complexe gemoduleerde signalen te sturen om meer analyses uit te voeren op het gezonden en ontvangen signaal. Helaas begaf de zender, die we voor de gelegenheid in de focusbox van de Dwinegloo telescoop hadden gemonteerd, het na vier succesvolle echo’s. We stellen de andere experimenten uit tot de volgende Venus-conjunctie in oktober 2026.

Bij de voorbereidingen voor dit experiment hebben we samengewerkt met de Deep Space Exploration Society, die ook een eigen EVE-experiment voorbereidden, en het Open Research Institute. Tijdens de dag van het experiment hebben veel aanwezige CAMRAS-vrijwilligers bijgedragen. Onze dank gaat ook uit naar de vrijwilligers van Astropeiler e.V. voor de waarneming met de Stockert telescoop.

Een technisch paper over dit experiment en de datareductie wordt nog gemaakt.

Update 2025-05-01: De ruwe data van dit experiment staan nu op https://data.camras.nl/venus/, waaronder ook een voorbeeld-notebook dat laat zien hoe de reflectie van ons signaal tegen het oppervlak van Venus in deze data gedetecteerd kan worden.